درمان ایسکمی روده

ایسکمی روده، انواعی از شرایط را شامل می شود که در آن ها، خونرسانی به روده به دلیل انسداد رگ های خونی و یا سرخرگ ها کاهش می یابد. ایسکمی روده، می تواند روده کوچک، روده بزرگ (کولون) و یا هر دو را درگیر کند.
ایسکمی روده، اختلال جدی است که می تواند با درد و اختلال در عملکرد روده همراه باشد. در موارد شدیدتر، کاهش خونرسانی به روده می تواند باعث آسیب بافت روده و گاها منجر به مرگ شود.
خوشبختانه، راه های درمانی برای این اختلال وجود دارد. تشخیص اولیه علائم و اقدام به موقع برای درمان، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد.

علت بروز ایسکمی روده

ایسکمی روده زمانی اتفاق می افتد که جریان خونرسانی به روده، از طریق سرخرگ ها قطع شود و یا کاهش یابد. این اختلال می تواند به دلیل انسداد سرخرگ به دلیل لخته شدن خون و یا باریک شدن سرخرگ به دلیل تجمع رسوب مانند کلسترول باشد.

عوامل موثر در افزایش خطر احتمال ابتلا به ایسکمی روده 

• فشار خون بیش از حد بالا یا خیلی کم 
• مشکلات قلبی 
• ممصرف برخی از داروهای خاص مانند قرص های کنترل قاعدگی و داروهای میگرنی 
• لخته شدن خون و ابتلا به بیماری های که منجر به لخته شدن خون می شود مانند آنمی کم خونی 
• مصرف مواد مخدر مانند استفاده از کوکائین و متامفتامین 
• ایجاد ذخایر چربی در شریان ها 
• افراد بالای 50 سال 
• مصرف دخانیات 
• بیماری مزمن انسداد ریوی 

علائم و نشانه های ایسکمی روده

علائم ایسکمی روده می تواند ناگهانی و یا به تدریج ظاهر شود، علائمی که از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. اما علائم کلی این اختلال به شرح زیر می باشد:

علائم ایسکمی روده ای حاد

– درد ناگهانی شکم که می تواند خفیف و یا شدید باشد
– نیاز فوری به دفع مدفوع
– حرکات روده ای متناوب
– مشاهده خون در مدفوع
– احساس گیجی در افراد میانسال

علائم ایسکمی روده ای مزمن

– دل پیچه و احساس پر بودن، نیم ساعت بعد از خوردن غذا. (که می تواند به مدت یک تا سه ساعت ادامه پیدا کند)
– دردهای شکمی که به مرور تشدید می یابد
– ترس از خوردن غذا به دلیل احساس درد
– کاهش وزن ناگهانی
– اسهال و استفراغ
– نفخ

انواع ایسکمی روده 

بیماری ایسکمی روده با توجه به علت ایجاد آن یه دسته های مختلف از جمله ایسکمی کولون، ایسکمی حاد، ایسکمی مزمن روده یا آنژین روده و ایسکمی ترومبوز تقسیم بندی می شود، در ادامه به بررسی این موارد خواهیم پرداخت. 

ایسکمی کولون 

این نوع از ایسکمی روده در اثر کند شدن جریان خون به روده بزرگ و کولون ایجاد شده و دلایل این کاهش جریان خون شامل مواردی نظیر افت زیاد فشار خون به دلیل جراحی و نارسایی های قلبی، لخته شدن خون در شریان و سرخرگ اصلی کولون، بیماری ولولوس و یا پیچ خوردگی روده، بزرگ شدن زیاد حجم روده، سایر اختلالات پزشکی مانند التهاب رگ های خونی، داروهایی مانند داروهای قلبی و میگرن که منجر به انقباض عروق خونی می شود، مصرف کوکائین و شیشه و ورزش های سنگین و شدید می باشد. 

ایسکمی حاد 

این بیماری بر روده کوچک تاثیر گذاشته و شروع آن ناگهانی می باشد. از دلایل ایجاد آن می توان به آمبولی یا جدا شدن لخته خون از قلب، انسداد یکی از شریان های اصلی به دلیل رسوب چربی بر روی دیواره شریان، قطع جریان خون رسانی و کاهش فشارخون اشاره کرد. 

ایسکمی مزمن 

این نوع از ایسکمی روده در اثر ایجاد رسوبات و چربی در دیواره شریان و سرخرگ به طور تدریجی رخ خواهد داد. و در صورتی که حداقل دو یا سه سرخرگ یا شریان اصلی به طور کامل مسدود نشده باشد نیازی به درمان نخواهد داشت. از عوارض این بیماری می توان به لخته شدن خون و همینطور انسداد کامل جریان خون اشاره کرد. 

ایسکمی ترومبوز 

در صورتی که لخته خون در ورید یا رگی که خون فاقد اکسیژن را از روده خارج می کند، ایجاد شود، ورید مسدود شده و خون به داخل روده برخواهد گشت و همین امر موجب تجمع خون در روده ها و همینطور تورم و خونریزی خواهد شد. 

تشخیص ایسکمی روده

با توجه به علائم و نشانه های موجود، تست های تشخیصی زیر از سوی پزشک تجویز خواهد شد:
– آزمایش خون: با این که مارکر خونی خاصی برای تشخیص ایسکمی روده وجود ندارد، اما آزمایش خون می تواند به تشخیص این اختلال کمک کند. به عنوان مثال، بالا رفتن سطح گلبول های سفید می تواند یک نشانه باشد.
– تست های تصویربرداری: سی تی اسکن، MRI و اولتراسوند از جمله تست هایی هستند که تصاویر دقیقی از ارگان های داخلی و علت بروز علائم را در اختیار پزشک قرار می دهند.
– آندوسکوپی یا کولونوسکوپی: در این روش، لوله ای ظریف و انعطاف پذیر به همراه دوربین متصل به آن، وارد دهان و یا رکتوم می شود. زمانی که اسکوپ وارد دهان می شود، پزشک قادر به بررسی قسمت فوقانی روده کوچک خواهد بود. وارد شدن اسکوپ به رکتوم، امکان مشاهده کولون را فراهم می کند.
– تزریق رنگ به سرخرگ های روده: در طول آنژیوگرافی، لوله ای طویل و باریک به نام کاتتر، وارد سرخرگ کشاله ران و یا بازو و سپس آئورت می شود. ماده رنگی از طریق کاتتر، مستقیما به سرخرگ روده ای تزریق خواهد شد.
با جریان یافتن رنگ در سرخرگ ها، هر گونه باریک و مسدود شدن رگ های خونی مشخص خواهد شد.

روش های درمان ایسکمی روده

هدف از درمان ایسکمی روده، بهبود جریان خونرسانی به سیستم گوارش می باشد. گزینه های درمان با توجه به علت و شدت علائم در نظر گرفته خواهند شد.

ایسکمی کولون

معمولا آنتی بیوتیک به منظور پیشگیری از بروز عفونت از سوی پزشک تجویز می شود. درمان هر گونه شرایط پزشکی مانند مشکلات مربوط پمپاژ قلب و یا ضربان قلب نامنظم می تواند مهم باشد.
مصرف داروهایی که باعث تنگ شدن رگ های خونی می شوند، مانند داروهای میگرن و یا داروهای هورمونی باید قطع شوند.
در صورتی که کولون آسیب دیده باشد، جراحی و برداشت بافت مرده تجویز خواهد شد.

ایسکمی روده ای حاد

ممکن است جراحی، به منظور:
– برداشت لخته خون
– باز شدن انسداد سرخرگ
– ترمیم و یا برداشت بخش آسیب دیده روده
در نظر گرفته شود. معمولا آنتی بیوتیک و داروهایی به منظور پیشگیری از تشکیل لخته خون از سوی پزشک تجویز خواهد شد.

ایسکمی روده ای مزمن

هدف از درمان، بهبود خونرسانی به روده می باشد. پزشک می تواند سرخرگ مسدود شده را باز و از طریق آنژیوپلاستی، سرخرگ نازک شده را پهن کند.
بعد از درمان، بیمار باید رژیم غذایی کم چرب و وعده های غذایی کم حجمی را داشته باشد، به علاوه این که ورزش، کنترل فشار خون، دیابت و کلسترول نیز همواره به بیماران توصیه می شود.

عوارض جانبی ایسکمی روده 

• مرگ بافت روده 
• سوراخ شدن روده 
• التهاب یا تورم بافت زخم 
• مرگ 

سخن پایانی 

این بیماری یکی از بیماری های جدی و مشکل ساز برای افراد می باشد که ممکن است هم روده کوچک و هم روده بزرگ را تحت تاثیر خود قرار دهد، و در صورت درمان نشدن عوارض جبران ناپذیری خواهد داشت، بنابراین در صورت مشاهده کوچک ترین علائمی افراد باید برای بهبود و جلوگیری از پیشرف بیماری به بهترین متخصص گوارش مراجعه کرده تا روند درمانی به موقع برای آن ها شروع شود. 

منبع: Source: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/intestinal-ischemia/symptoms-causes/syc-20373946